Samsun Avukat
Bize Ulaşın
05534084721
Evlenen Kadın İşçinin Kıdem Tazminatı Hakkı
Evlilik, birçok insan için hayatın dönüm noktalarından biridir. Ancak özellikle çalışan kadınlar için bu özel durum, iş hayatındaki hakları konusunda çeşitli soruları da beraberinde getirebilir. Bu soruların başında ise kıdem tazminatı gelir. Peki, evlenen kadın işçi kıdem tazminatı alabilir mi ve bu hakkın hukuki dayanağı nedir? Bu makalemizde, kıdem tazminatının ne olduğundan başlayarak, evlenen kadın işçinin bu hakkını detaylı bir şekilde ele alacağız.
Kıdem Tazminatı Nedir?
Kıdem tazminatı, 4857 sayılı İş Kanunu'na göre, belirli şartlar altında iş sözleşmesi sona eren işçilere, çalıştıkları süreye orantılı olarak işveren tarafından ödenen bir tür yasal haktır. Bu tazminat, işçinin işyerinde geçirdiği her bir tam yıl için brüt otuz günlük ücreti tutarında hesaplanır ve tavan ücreti aşamaz. Temel amacı, işçinin işsiz kalması durumunda bir güvence sağlamak ve çalışma hayatına yaptığı katkıyı maddi olarak telafi etmektir.
Kıdem tazminatına hak kazanabilmek için genel olarak şu şartların sağlanması gerekir:
İşçinin en az bir yıl kıdeminin bulunması.
İş sözleşmesinin kanunda belirtilen hallerden biriyle sona ermesi (örneğin, işveren tarafından haklı nedenle fesih dışında fesih, işçi tarafından haklı nedenle fesih, emeklilik, askerlik, belirli süreli iş sözleşmesinin sürenin bitimiyle sona ermesi gibi).
Evlenen Kadın İşçinin Kıdem Tazminatı Hakkı
Türk İş Hukuku, evlenen kadın işçilere kıdem tazminatı konusunda özel bir hak tanımıştır. 1475 sayılı (mülga) İş Kanunu'nun halen yürürlükte olan 14. maddesi uyarınca, kadın işçiler evlendikleri tarihten itibaren bir yıl içinde iş sözleşmesini kendi istekleriyle feshetmeleri halinde kıdem tazminatına hak kazanırlar. Bu hüküm, evliliğin getireceği yeni düzenlemeler, aile birliğinin korunması veya evlilik dolayısıyla şehir değişikliği gibi pratik nedenlerle işten ayrılmak zorunda kalan kadın işçileri koruma amacı taşır.
Bu hakkın kullanılabilmesi için dikkat edilmesi gereken önemli noktalar şunlardır:
Evlilik Tarihi: İş sözleşmesinin feshi, evlilik tarihinden itibaren bir yıl içinde gerçekleşmelidir. Bu süre hak düşürücü bir süredir; yani bu süre geçtikten sonra bu sebeple kıdem tazminatı talebinde bulunulamaz.
Fesih Beyanı: İşçi, iş sözleşmesini evlilik nedeniyle feshettiğini işverene açıkça bildirmelidir. Bu bildirimin yazılı yapılması, ileride yaşanabilecek uyuşmazlıkların önüne geçmek adına önemlidir. Fesih dilekçesinde, evlilik nedeniyle ayrılma isteği ve evlilik cüzdanı örneği gibi belgelerle bu durumun tevsik edilmesi faydalı olacaktır.
Hizmet Süresi: Diğer kıdem tazminatı hallerinde olduğu gibi, evlenen kadın işçinin de işyerinde en az bir yıl kıdeminin bulunması şarttır.
Bu özel düzenleme, evliliğin kadın işçinin kariyeri üzerindeki olası olumsuz etkilerini minimize etmeyi ve onlara belirli bir maddi güvence sağlamayı amaçlar.
Evlenen Kadın İşçinin Kıdem Tazminatı Hakkında Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Evlenen kadın işçi bu hakkını kaç kez kullanabilir?
Kanun, bu hakkın kaç kez kullanılabileceğine dair bir sınırlama getirmemiştir. Ancak Yargıtay kararları uyarınca, bu hakkın kötüye kullanılmasının önüne geçmek için belirli durumlarda hakkın kötüye kullanıldığı değerlendirilebilir. Örneğin, kısa aralıklarla birden fazla evlilik yaparak sürekli tazminat almak amacıyla bu hakkın kullanıldığı tespit edilirse, tazminat hakkı doğmayabilir.
Evlendikten bir yıldan daha uzun süre sonra işten ayrılırsam kıdem tazminatı alabilir miyim?
Hayır, evlilik nedeniyle kıdem tazminatı hakkı, evlilik tarihinden itibaren bir yıl içinde kullanılması gereken özel bir haktır. Bu bir yıllık süre geçtikten sonra evlilik nedeniyle işten ayrılmanız durumunda kıdem tazminatı alamazsınız. Ancak iş sözleşmenizin sona erme nedeni başka bir kıdem tazminatı alma şartını sağlıyorsa (örneğin işveren tarafından haksız fesih gibi), o zaman kıdem tazminatına hak kazanabilirsiniz.
Evlilik nedeniyle işten ayrılan kadın işçi, ihbar süresine uymak zorunda mıdır?
Hayır, evlilik nedeniyle iş sözleşmesini fesheden kadın işçi, ihbar süresine uymak zorunda değildir. Bu durum, işçiye kanunen tanınan özel bir fesih hakkıdır ve ihbar öneli verilmesini gerektirmez. Dolayısıyla, işçi hemen işten ayrılabilir.
Boşandıktan sonra tekrar evlenirsem bu hakkımı tekrar kullanabilir miyim?
Evet, kanunda bu konuda bir sınırlama bulunmamaktadır. Dolayısıyla, boşandıktan sonra tekrar evlenen bir kadın işçi, yeni evliliği nedeniyle de yukarıda belirtilen şartlar dahilinde kıdem tazminatı hakkını kullanabilir.
İşveren, evlilik nedeniyle işten ayrılan kadın işçinin kıdem tazminatını ödemezse ne yapmalıyım?
İşveren kıdem tazminatını ödemediği takdirde, öncelikle arabuluculuk sürecine başvurulması zorunludur. Arabuluculukta anlaşma sağlanamaması halinde, işçi iş mahkemesinde kıdem tazminatı davası açabilir. Bu süreçte bir avukattan hukuki destek almanız, haklarınızın korunması açısından büyük önem taşır.
