Boşanmada Ev Eşyalarının Paylaşımı - Samsun Boşanma Avukatı

Boşanmada Ev Eşyalarının Paylaşımı

Boşanma süreci, çiftler için duygusal ve psikolojik olarak yıpratıcı olduğu kadar, maddi konularda da karmaşık hukuki süreçleri beraberinde getirir. Özellikle evlilik birliği içinde edinilen ev eşyalarının paylaşımı, sıklıkla uyuşmazlıklara neden olan ve hukuki çözümler gerektiren bir konudur. Türk Medeni Kanunu, bu tür durumlarda adaleti sağlamak ve her iki tarafın da haklarını korumak amacıyla belirli kurallar ve ilkeler getirmiştir. Evlilik birliğinin sona ermesiyle birlikte, ortak kullanılan bu eşyaların kime kalacağı, hangi kriterlere göre paylaşılacağı ve bu sürecin nasıl yönetileceği, boşanma davalarının ayrılmaz bir parçasıdır.

Ev Eşyalarının Paylaşımının Hukuki Dayanağı ve Mal Rejimi

Türkiye'de boşanma durumunda ev eşyalarının paylaşımı, Türk Medeni Kanunu'nun (TMK) 202. maddesi ve devamında düzenlenen mal rejimlerine göre yapılır. 1 Ocak 2002 tarihinden itibaren yasal mal rejimi olarak edinilmiş mallara katılma rejimi benimsenmiştir. Bu tarihten sonra evlenen veya bu rejimi seçen çiftler için ev eşyalarının paylaşımı bu kurallara göre yapılır.

Edinilmiş mallara katılma rejimine göre, evlilik birliği içinde edinilen her türlü mal ve eşya, tarafların kişisel malları dışında ortak mal olarak kabul edilir ve boşanma durumunda yarı yarıya paylaşılır.

Edinilmiş Mallar: Evlilik birliği içinde emek karşılığı kazanılan gelirlerle alınan tüm mallar ve eşyalar (mobilyalar, beyaz eşyalar, elektronik aletler, arabalar vb.).
Kişisel Mallar: Tarafların evlenmeden önce sahip olduğu mallar, miras yoluyla veya karşılıksız kazandıkları mallar, manevi tazminat alacakları ve kişisel kullanıma mahsus eşyalar (giyim kuşam gibi). Bu mallar paylaşıma dahil edilmez.

Ev Eşyaları Nasıl Paylaşılır?

Ev eşyalarının paylaşımı, boşanma davası sürecinde çeşitli şekillerde çözülebilir:

Anlaşmalı Boşanma ve Protokol: En hızlı ve en kolay yol, eşlerin karşılıklı olarak anlaşarak bir boşanma protokolü hazırlamasıdır. Bu protokolde, hangi ev eşyasının kimde kalacağı, bedelsiz olarak mı devredileceği veya bedelinin ödenip ödenmeyeceği gibi hususlar net bir şekilde belirtilir. Mahkeme, protokolü uygun bulursa, eşyaların paylaşımı bu protokole göre yapılır.
Çekişmeli Boşanma ve Dava Yolu: Eğer eşler ev eşyalarının paylaşımı konusunda anlaşamazlarsa, çekişmeli boşanma davası kapsamında veya boşanma kararının kesinleşmesinden sonra mal paylaşım davası açılabilir. Bu davada mahkeme, eşyaların kime ait olduğunu tespit ederek bir karar verir.

Ev Eşyalarının Paylaşımında Önemli Hususlar

Ortak Kullanım Eşyaları: Salon takımı, yatak odası, beyaz eşyalar gibi ortak kullanıma yönelik ev eşyaları, kural olarak edinilmiş mal statüsündedir ve yarı yarıya paylaşılması gerekir. Eğer bir eşyayı bir taraf alıyorsa, diğer tarafa eşyanın değerinin yarısını bedel olarak ödemesi gerekir.
Kişisel Kullanım Eşyaları: Giyim, takı, kitap gibi kişisel kullanıma yönelik eşyalar, o eşin kişisel malı kabul edilir ve paylaşıma dahil edilmez.
Faturalar ve İspat Yükü: Ev eşyalarının kime ait olduğunun tespiti, genellikle faturalar, banka dekontları, kredi kartı ekstreleri gibi belgelerle yapılır. Bu belgeler, hangi eşyanın hangi eş tarafından alındığını gösterir. Ancak, faturanın bir eşin adına olması, o eşyanın kişisel malı olduğunu tek başına ispatlamaz. Eğer fatura evlilik birliği içinde elde edilen gelirle ödendiyse, o eşya edinilmiş maldır.
Ziynet Eşyaları: Düğün sırasında takılan ziynet eşyaları (altın, bilezik, takı vb.), kural olarak kadının kişisel malı sayılır. Bu durum, Yargıtay'ın yerleşik içtihatlarıyla sabittir. Kadın, boşanma durumunda bu eşyaları geri alma hakkına sahiptir. Eğer ziynet eşyaları ortak harcamalar için kullanıldıysa, kadının izni ve rızasıyla harcanmışsa bile, bu eşyaların bedelini erkekten talep edebilir.

Mal Paylaşım Davası ve Deliller

Eğer eşyaların paylaşımı konusunda anlaşma sağlanamazsa, mal paylaşım davasında mahkeme, eşyaların değerini ve kime ait olduğunu belirler. Bu süreçte başvurulan deliller şunlardır:

Faturalar ve Ödeme Belgeleri: Eşyaların satın alındığına dair faturalar, kredi kartı ekstreleri, banka dekontları.
Tanık Beyanları: Ev eşyalarının alınış şekli veya kim tarafından kullanıldığına dair tanıkların (aile bireyleri, arkadaşlar) beyanları.
Expertiz Raporu: Mahkeme, eşyaların güncel değerini tespit etmek için bir bilirkişi atayabilir. Bilirkişi, eşyaların ikinci el değerini belirleyerek mahkemeye bir rapor sunar.

Boşanmada Evden Çıkarma ve Ev Eşyaları

Boşanma davası devam ederken, eşlerden birinin müşterek haneden ayrılması gerekebilir. Bu durumda, evden ayrılan eşin, ortak ev eşyalarını yanında götürmesi genellikle mümkün olmaz.

Dava Sürecinde Koruma Tedbirleri: Eşya paylaşımı konusunda anlaşmazlık yaşanıyorsa, eşlerden biri mahkemeden koruma tedbiri talep edebilir. Bu tedbirle, diğer eşin evdeki eşyaları satması, saklaması veya zarar vermesi engellenir.
Öncelikli Eşyalar: Evden ayrılan eş, kişisel kullanımına ait eşyalarını (kıyafetler, özel eşyalar gibi) alabilir. Ancak ortak kullanıma ait eşyaların paylaşımı, boşanma kararının kesinleşmesinden sonra açılacak mal paylaşım davası sonucunda belirlenir.

Boşanmada Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

1. Ev eşyalarının paylaşımı için ayrı bir dava açmak gerekir mi?

Eğer anlaşmalı boşanma protokolünde bu konuda anlaşma sağlanamazsa, ev eşyalarının paylaşımı için boşanma kararının kesinleşmesinden sonra mal paylaşım davası açılması gerekir.

2. Düğün takıları ve ziynet eşyaları kime aittir?

Yargıtay kararlarına göre, düğün takıları ve ziynet eşyaları kadının kişisel malı kabul edilir. Kadın, bu eşyaları geri alma hakkına sahiptir. Ortak harcamalar için kullanılmış olsa bile bedelini erkekten talep edebilir.

3. Evlilikten önce alınan eşyalar paylaşılır mı?

Hayır, evlilikten önce alınan eşyalar, o eşin kişisel malı kabul edilir ve paylaşıma dahil edilmez.

4. Evdeki eşyaların faturaları eşim adına, yine de paylaşım talep edebilir miyim?

Evet, faturanın eşinizin adına olması, o eşyanın kişisel malı olduğu anlamına gelmez. Eğer fatura, evlilik birliği içinde elde edilen gelirle ödendiyse, o eşya edinilmiş maldır ve paylaşılması gerekir. Bu durumu ispatlamak için banka dekontları gibi ödeme belgeleri kullanılabilir.

5. Evden ayrıldım, geri dönüp eşyalarımı alabilir miyim?

Evden ayrıldığınızda, kişisel kullanımınıza ait eşyalarınızı alabilirsiniz. Ancak ortak kullanıma ait eşyaların paylaşımı, boşanma davası veya mal paylaşım davası sonucunda belirlenir. Yasal süreç tamamlanmadan eşyaları zorla almanız, yasal sorunlara yol açabilir.

6. Eşyaların değerini nasıl belirleyebiliriz?

Eşyaların değerini belirlemek için mahkeme bir bilirkişi (uzman) atayabilir. Bilirkişi, eşyaların ikinci el piyasa değerini tespit ederek bir rapor sunar. Eğer taraflar anlaşırlarsa, kendi aralarında belirledikleri bir değer üzerinden de paylaşım yapabilirler.