Samsun Avukat
Bize Ulaşın
05534084721
Tehlikeli Maddelerin İzinsiz Olarak Bulundurulması Veya El Değiştirilmesi Suçunun Unsurları Nelerdir?
Tehlikeli maddelerin izinsiz olarak bulundurulması veya el değiştirilmesi suçunun oluşabilmesi için;
-Yetkili makamlardan gerekli izni almaksızın, patlayıcı, yakıcı, aşındırıcı, yaralayıcı, boğucu, zehirleyici, sürekli hastalığa yol açıcı nükleer, radyoaktif, kimyasal, biyolojik maddeyi imal etmek, ithal, ihraç etmek, ülke içinde bir yerden başka bir yere nakletmek, muhafaza etmek, satmak, satın almak veya işlemek hareketlerinden bir veya birkaçının gerçekleşmesi gerekmektedir.
-Bunun yanında bu madde kapsamına giren maddeleri imal etmek, işlemek veya kullanmak amacıyla, gerekli olan malzeme ve teçhizatı ithal eden, ihraç eden, satışa arz eden, başkalarına veren, nakleden, depolayan, satın alan, kabul eden veya bulunduran kişi de cezalandırılmaktadır.
Tehlikeli Maddelerin İzinsiz Olarak Bulundurulması Veya El Değiştirilmesi Suçuna Teşebbüs Mümkün Mü?
Teşebbüs, failin suçu işlemek için elverişli hareketlerle eylemine başladıktan sonra elinde olmayan sebeplerle eylemin devamını veya sonucunu getirememesi halidir. Suça teşebbüs halinde fail, meydana gelen zarar veya tehlikenin ağırlığına göre, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası yerine onüç yıldan yirmi yıla kadar, müebbet hapis cezası yerine dokuz yıldan onbeş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Diğer hallerde verilecek cezanın dörtte birinden dörtte üçüne kadarı indirilir.
Suça teşebbüsten bahsedebilmek için, failin eylemine elverişli hareketlerle başlaması ancak bu hareket sonrasında sonucun failin elinde olmayan nedenlerle gerçekleşmemesi gerekmektedir. Bu açıklamalardan bahisle tehlikeli maddelerin izinsiz olarak bulundurulması veya el değiştirilmesi suçunda teşebbüs hükümlerinin uygulanabileceğini söylemek mümkündür.
Tehlikeli Maddelerin İzinsiz Olarak Bulundurulması Veya El Değiştirilmesi Suçunun Faili Kimdir?
Suçun kanuni tanımında yer alan fiili birlikte gerçekleştiren kişilerden her biri, fail olarak sorumlu olur. Suçun işlenmesinde bir başkasını araç olarak kullanan kişi de fail olarak sorumlu tutulur. Bu durumda tehlikeli maddelerin izinsiz olarak bulundurulması veya el değiştirilmesi suçunun failinin herkes olabileceğini söylemek mümkün olacaktır.
Tehlikeli Maddelerin İzinsiz Olarak Bulundurulması Veya El Değiştirilmesi Suçunun Mağduru Kimdir?
Türk Ceza Kanunu'na göre mağdur, suçtan zarar gören kişidir. tehlikeli maddelerin izinsiz olarak bulundurulması veya el değiştirilmesi suçunun mağduru ise toplumdur.
Tehlikeli Maddelerin İzinsiz Olarak Bulundurulması Veya El Değiştirilmesi Suçu Şikayete Tabi Mi?
Şikayet, bir suç nedeniyle suçtan zarar gören kişinin, yetkili makamlara hukuka aykırı fiili ve faili yetkili makamlara bildirmesidir. Kanunda düzenlenen suçların bir kısmının soruşturulabilmesi ve kovuşturulabilmesi için şikayet şartı aranmaktadır. Bu tür suçlarda şikayet yoksa veya şikayetten vazgeçme varsa suç soruşturulamaz veya kovuşturulamaz. Ancak kanun tehlikeli maddelerin izinsiz olarak bulundurulması veya el değiştirilmesi suçunun soruşturulmasında ve kovuşturulmasında mağdurun şikayetini aramamıştır. Dolayısıyla tehlikeli maddelerin izinsiz olarak bulundurulması veya el değiştirilmesi suçunun soruşturulması re'sen yapılacaktır.
Tehlikeli Maddelerin İzinsiz Olarak Bulundurulması Veya El Değiştirilmesi Suçu Uzlaşmaya Tabi Mi?
Uzlaştırma kanunda yazılan şartların gerçekleşmesi halinde tarafların ortak paydada buluşarak yargılamayı sona erdirmeyi amaçlayan alternatif bir yoldur. Uzlaştırmaya tabi suçlar; şikayete tabi suçlar ve kanunda sayılan diğer suç tipleridir. Ancak tehlikeli maddelerin izinsiz olarak bulundurulması veya el değiştirilmesi suçu uzlaşma kapsamında olan suçlar arasında yer almadığından uzlaşmaya da tabi değildir.
Tehlikeli Maddelerin İzinsiz Olarak Bulundurulması Veya El Değiştirilmesi Suçunda Daha Çok Cezayı Gerektiren Haller Nelerdir?
Tehlikeli maddelerin izinsiz olarak bulundurulması veya el değiştirilmesi suçunu tanımlayan kanun maddesinde yer alan hareketleri suç işlemek için teşkil edilmiş bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde, verilecek ceza bir kat artırılır.
Tehlikeli Maddelerin İzinsiz Olarak Bulundurulması Veya El Değiştirilmesi Suçunda Daha Az Cezayı Gerektiren Haller Nelerdir?
Önemsiz tür ve miktarda patlayıcı maddeyi satın alan, kabul eden veya bulunduran kişi hakkında, kullanılış amacı gözetilerek, bir yıla kadar hapis cezasına hükmolunmaktadır.
Tehlikeli Maddelerin İzinsiz Olarak Bulundurulması Veya El Değiştirilmesi Suçu Sonucunda Hükmün Açıklanmasının Geriye Bırakılması Kararı (HAGB) Verilebilir Mi?
HAGB veya diğer bir deyişle hükmün açıklanmasının geriye bırakılması kararı, mahkemenin sanık hakkında hükmettiği ceza hakkında hükmünü açıklamamasıdır. Hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilebilmesi için;
a) Sanığın daha önce kasıtlı bir suçtan mahkûm olmamış bulunması,
b) Mahkemece, sanığın kişilik özellikleri ile duruşmadaki tutum ve davranışları göz önünde bulundurularak yeniden suç işlemeyeceği hususunda kanaate varılması,
c) Suçun işlenmesiyle mağdurun veya kamunun uğradığı zararın; aynen iade, suçtan önceki hâle getirme veya tazmin suretiyle tamamen giderilmesi gerekir. tehlikeli maddelerin izinsiz olarak bulundurulması veya el değiştirilmesi suçunun kanundaki alt sınırına bakılırsa bu suç hakkında hükmün açıklanmasının geriye bırakılması hükümlerinin uygulanması mümkün görünmemektedir.
Tehlikeli maddelerin izinsiz olarak bulundurulması veya el değiştirilmesi suçunun temel halinin kanunda belirlenen cezasının alt sınırı dört yıldır. Yargılama sonucunda hükmedilen ceza 2 yıl veya daha az süreli bir ceza ise, diğer şartların da varlığı halinde hükmün açıklanmasının geriye bırakılması kararı verilebilecektir.
Tehlikeli Maddelerin İzinsiz Olarak Bulundurulması Veya El Değiştirilmesi Suçunda Görevli Mahkeme Neresidir?
Tehlikeli maddelerin izinsiz olarak bulundurulması veya el değiştirilmesi suçunda görevli mahkeme Asliye Ceza Mahkemeleridir.
Tehlikeli Maddelerin İzinsiz Olarak Bulundurulması Veya El Değiştirilmesi Suçunun Cezası Kaç Yıldır?
Yetkili makamlardan gerekli izni almaksızın, patlayıcı, yakıcı, aşındırıcı, yaralayıcı, boğucu, zehirleyici, sürekli hastalığa yol açıcı nükleer, radyoaktif, kimyasal, biyolojik maddeyi imal, ithal veya ihraç eden, ülke içinde bir yerden diğer bir yere nakleden, muhafaza eden, satan, satın alan veya işleyen kişi, dört yıldan sekiz yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. Yetkili makamların izni olmaksızın, bu fıkra kapsamına giren maddeleri imal etmek, işlemek veya kullanmak amacıyla, gerekli olan malzeme ve teçhizatı ithal eden, ihraç eden, satışa arz eden, başkalarına veren, nakleden, depolayan, satın alan, kabul eden veya bulunduran kişi de aynı ceza ile cezalandırılır. Bu fiillerin suç işlemek için teşkil edilmiş bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde, verilecek ceza bir kat artırılır. Önemsiz tür ve miktarda patlayıcı maddeyi satın alan, kabul eden veya bulunduran kişi hakkında, kullanılış amacı gözetilerek, bir yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.
Tehlikeli Maddelerin İzinsiz Olarak Bulundurulması Veya El Değiştirilmesi Suçunu Düzenleyen TCK'nın 174.maddesinin Gerekçesi Nedir?
Tehlikeli maddelerin izinsiz olarak bulundurulması veya el değiştirilmesi suçunu düzenleyen TCK'nın 174.maddesinin gerekçesi şu şekilde açıklanmıştır:" Maddenin birinci fıkrası hükmüyle, yetkili makamlardan gerekli izin alınmaksızın, patlayıcı, yakıcı, aşındırıcı, yaralayıcı, boğucu, zehirleyici, sürekli hastalığa yol açıcı nükleer, radyoaktif, kimyasal, biyolojik maddeyi ülkeye sokmak, ülke içinde bir yerden diğer bir yere nakletmek, muhafaza etmek, satmak, satın almak veya üretmek, suç hâline getirilmiştir. Bu bakımdan söz konusu suç, seçimlik hareketli bir suç niteliği taşımaktadır.
Bu madde, toplumu genel tehlikelere karşı korumanın yanı sıra; Uluslararası Nükleer Silâhların Yayılmasının Önlenmesi Andlaşması ve Nükleer Maddelerin Fiziksel Korunması Hakkındaki Sözleşme ile Türkiye’nin üstlenmiş bulunduğu yükümlülüklerin yerine getirilmesi amacını taşımaktadır.
Maddenin ikinci fıkrasına göre; birinci fıkrada yer alan fiillerin suç işlemek için teşkil edilmiş bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi, cezanın artırılması sebebini oluşturmaktadır.
Üçüncü fıkrada ise, özellikle köy veya kırsal alanda yaşayan insanların çeşitli meşru ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla, önemsiz tür ve miktarda patlayıcı madde satın alması, kabul etmesi veya bulundurması hâlleri göz önünde bulundurularak, hükmedilecek cezada önemli ölçüde indirim yapabilmek hususunda mahkemeye takdir yetkisi tanınmıştır."
Tehlikeli Maddelerin İzinsiz Olarak Bulundurulması Veya El Değiştirilmesi Suçu Yargıtay Kararları
"...1. Yenişehir Cumhuriyet Başsavcılığının, 23.11.2015 tarihli iddianamesinde yer alan "...şüphelilerin fikir ve eylem birliği içerisinde olay tarihinde kendilerinin hazırladığı molotof kokteyli olarak tabir edilen el yapımı yanıcı maddeleri rastgele sağa sola atmak sureti ile kasten yangın çıkartmak istedikleri, müşteki Hamdullah ın marketine molotof atarak yakmak sureti ile mala zarar verme suçuna teşebbüste bulundukları" şeklindeki ifade ile sanıkların üzerlerine atılı mala zarar vermeye teşebbüs ile genel güvenliğin kasten tehlikeye sokulması suçlarından cezalandırılmasının talep edildiği bu nedenle eylemlerinin sınırlandırıldığı görülmüştür.
2. 5271 sayılı Kanun'un 225 inci madde birinci fıkrasında öngörülen düzenlemeye göre, hükmün ancak iddianamede unsurları gösterilen suça ilişkin fiil ve fail hakkında verilebileceği, hükmün konusunun iddianamede gösterilen eylemlerle sınırlı olduğu, bir suçtan dava açılırken başka suçtan bahsedilmesinin, o suçtan dava açılması anlamına gelmediği, bu kapsamda iddianamedeki anlatım ve nitelendirmeye göre, sanıklar hakkında 5271 sayılı Kanun'un 170 inci madde üçüncü fıkrası ile 225 inci madde birinci fıkrasına uygun olarak tehlikeli maddelerin izinsiz olarak bulundurulması veya el değiştirilmesi suçundan açılmış bir dava bulunmadığı, sanıkların iddianamede anlatılan eylemlerinin tehlikeli maddelerin izinsiz olarak bulundurulması veya el değiştirilmesi suçuna dönüşmeyeceği de gözetilerek, iddianame yerine geçmesi olanaklı bulunmayan ek savunma ile yetinilerek, sanıklar hakkında ayrıca tehlikeli maddelerin izinsiz olarak bulundurulması veya el değiştirilmesi suçundan yazılı şekilde karar verilmesi hukuka aykırı bulunmuştur..." (Yargıtay 8.Ceza Dairesi 2021/594E. Ve 2023/7040K.)
"...Sanık ... bakımından, temyizin kapsamına göre; Sanığın çalıştığı çiğ köfte dükkanında ele geçen çantada ve Filiz Adak isimli iş yerinde gömülü vaziyette bulunan silahlar ve el bombaları hakkında 6136 ... Kanuna muhalefet ve tehlikeli maddelerin izinsiz olarak bulundurulması veya el değiştirilmesi suçlarından usulüne uygun kamu davasının açılmasının sağlanarak iş bu dosya ile birleştirilip, tehlikeli maddeleri bulundurma suçunun mütemadi nitelikte olması ve temadinin kesildiği en son bulundurma tarihine kadar gerçekleştirilen eylemlerin tek suç oluşturacağı da nazara alınarak sanığın hukuki durumunun buna göre tayin ve takdiri gerekirken eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması..." (Yargıtay 3.Ceza Dairesi 2021/3753E. Ve 2023/9744K.)
Samsun avukat
Samsun avukat
Related Posts
