9.YARGI PAKETİ NEDİR? SAMSUN AVUKAT

Halk arasında 9.Yargı Paketi olarak bilinen 7531 Sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 14/11/2024 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu kanun İcra ve İflas Kanunu ile Türk Ceza Kanunu başta olmak üzere birçok yenilik ve değişiklikler içermektedir.

9.Yargı Paketinin İçeriği Nelerdir?

9.Yargı Paketi, getirdiği değişiklikler itibariyle gerek yargı erklerini gerekse de görülmekte olan davası olan kişileri yakından ilgilendirmektedir. Bu kanunda Türk Ceza Kanunu'nda düzenlenen hakaret suçuna, Açık artırma suretiyle yapılan satışlarda usule, Uzlaşma ve Uzlaştırmacı olabilecek kişilere ilişkin önemli değişiklikler yapılmıştır.

Ceza Muhakemesi Kanununda Yapılan Değişiklikler

Ceza Muhakemesindeki eski hale getirme dilekçesi verme süresi değişerek engelin kalkmasından itibaren 2 hafta olmuştur.

Ceza Muhakemesinde yer alan devlete karşı açılacak tazminat davalarını artılarak uyuşturucu konusunda I bendi getirilmiştir. Buna göre;

''Konutunu terk etmemek veya uyuşturucu, uyarıcı veya uçucu maddeler ile alkol bağımlılığından arınmak amacıyla hastaneye yatmak dâhil, tedavi veya muayene tedbirlerine tâbi olmak ve bunları kabul etmek şeklindeki adli kontrol yükümlülükleri uygulandıktan sonra haklarında kovuşturmaya yer olmadığına veya beraatlerine karar verilen,Kişiler, maddî ve manevî her türlü zararlarını, Devletten isteyebilirler.''

Hakaret Suçuna Hakkında Yapılan Değişiklikler

9.Yargı Paketi ile Hakaret suçu uzlaştırma kapsamından çıkarılmış ve önödeme kapsamında alınmıştır. Uzlaştırma, bazı ceza davalarında uygulanan ve tarafların adli makamlar önünde tarafsız arabulucular eşliğinde uyuşmazlığın çözümlendiği bir yöntemdir. Önödeme ise, uzlaştırma kapsamına giren suçların dışında kalan, sadece adli para cezası veya üst sınırı 6 ayı geçmeyen hapis cezasını gerektiren suçlarda failin, belirli bir miktar para ödeyerek soruşturma/kovuşturma sonunda hükmedilecek yaptırımdan kurtulmasını sağlamaktadır.

9.Yargı Paketinden önce soruşturulması ve kovuşturulması şikayete bağlı olan hakaret suçunda şikayet süresi 6 ay olarak belirlenmişti. Yeni değişiklikle birlikte TCK'nın Soruşturulması ve kovuşturulması şikayete bağlı suçlar başlıklı maddesine Ancak, soruşturulması ve kovuşturulması şikâyete bağlı olan hakaret suçu bakımından şikâyet süresi, her ne suretle olursa olsun fiilin gerçekleştiği tarihten itibaren iki yılı geçemez. Hükmü eklenerek, takibi şikayete bağlı olan hakaret suçunda şikayet süresinin üst sınırı 2 yıl olarak belirlenmiştir.

Hakaret suçundaki uzlaştırma hükümleri ile ilgili değişikliğe değinmişken şu hususa da değinmekte fayda görmekteyiz; 9.Yargı paketi ile gelen değişiklik ile birlikte uzlaştırmacı olmaya yalnızca hukuk fakültesi mezunlarının olabilmesi hakkı tanınmıştır.

Arabuluculuk Kurumu ile ilgili yapılan düzenlemeler

Arabuluculuk, hukuk uyuşmazlıklarında tarafların dava yoluna gitmeden, tarafsız bir üçüncü kişi huzurunda uyuşmazlıklarını çözüme kavuşturdukları alternatif bir yoldur. 9. yargı paketi ile gelen değişikliğe göre mesleğinde 20 yıl kıdeme sahip olan hukukçuların arabuluculuk eğitimi alarak arabulucu olabilmelerine imkan tanınmıştır.

Türk Medeni Kanunu'nda yapılan değişiklikler

9.Yargı Paketi ile Türk Medeni Kanunu'nda düzenlenen soybağının reddini düzenleyen hüküm Koca, ana veya çocuk soybağının reddi davasını açarak babalık karinesini çürütebilir. Şeklinde değiştirilmiştir. Böylece annenin ve çocuğun da soybağının reddi davasını açabilmesine imkan tanınmıştır. Kanunun değişiklikten önceki hükmü bu dava ana ve çocuğa karşı açılır şeklinde iken, değişiklikten sonra bu dava dava açma hakkına sahip diğer kişilere karşı açılır şeklinde düzenlenmiştir.

Yine soybağının reddi davasında hakdüşürücü süreyi düzenleyen hüküm “Çocuk,” ibaresi “Ana doğumdan, çocuk ise” şeklinde değiştirilerek Ana doğumdan, çocuk ise ergin olduğu tarihten başlayarak en geç bir yıl içinde dava açmak zorundadır. Halini almıştır.

Bunun yanında evlat edinmeye ilişkin hükümler hakkında da eklemeler yapılmıştır. Eşler tarafından birlikte evlât edinilen ve ayırt etme gücüne sahip olmayan küçüklerin nüfus kaydına ana ve baba adı olarak evlât edinen eşlerin adları yazılır. Hükmü, Ayırt etme gücüne sahip olmayan küçüklerin nüfus kaydına, birlikte evlât edinmede ana ve baba adı olarak evlât edinen eşlerin adları; tek başına evlât edinmede ise ana veya baba adı olarak evlât edinenin adı yazılır. Evlât edinilen diğer kişiler hakkında, talepleri halinde bu hüküm uygulanır. Şeklinde değiştirilmiştir.

İcra Ve İflas Kanunu'nda Yapılan Değişiklikler

9.Yargı Paketi ile gelen düzenleme ile İcra ve İflas Kanunu'nun açık artırma ile satış hükümlerini düzenleyen hükmü Açık artırma süresinin son on dakikası içinde yeni bir teklifin verilmesi hâlinde açık artırma üç dakika uzatılır. Uzama süresi içinde yeni bir teklif verilmesi hâlinde açık artırma süresi her yeni teklifin verilmesinden itibaren üç dakika uzatılır. Son uzama süresi içinde yeni bir teklif verilmezse mal en yüksek teklif verene ihale edilir. Uzama sürelerinin toplamı bir saati geçemez. Bir saatlik süre Adalet Bakanlığının kararıyla kısaltılabilir, uzatılabilir veya kaldırılabilir ve bu kararlar Bakanlığın resmi internet sitesinde duyurulur. Şeklinde değiştirilmiştir.

Yine bu kanun hükmündeki “binde birinden ve her hâlde yüz Türk lirasından” ibaresi “binde beşinden ve her hâlde bin Türk lirasından” şeklinde değiştirilerek Teklifler arasındaki fark, satışa çıkarılan malın muhammen kıymetinin binde beşinden ve her hâlde bin Türk lirasından az olamaz. Halini almıştır.