İftira Suçu ve Cezası TCK 267 – Samsun Avukat

İftira suçu nedir?

İftira suçu Türk Ceza Kanununun 2. Kitap Millete ve Devlete Karşı Suçlar ve Son Hükümler isimli 4. Kısım, Adliyeye Karşı Suçlar ikinci bölümde 267. Maddede yer almaktadır.

İftira suçu soruşturma ve kovuşturma geçirilmesini ya da idari bir yaptırım uygulanmasını sağlamak amacıyla mağdur hakkında yetkili makamlara ihbar ya da şikayette bulunarak işlenmelidir. İftira suçunun failinde mağdurun soruşturma veya kovuşturma geçirmesini ya da mağdur hakkında idari bir yaptırım uygulanmasını sağlama amacının bulunması gerekir. Başka bir deyişle bu amaç ya da özel kasıt olmadan iftira suçu oluşmaz.

İftira suçu nasıl işlenmiş sayılır?

İftira suçu şekli bir suç değildir. Yapılan her şikayette bu şikayetin sonucu olarak bir kişi hakkında soruşturma işlemi yapılırsa mutlaka iftira suçu oluşur sonucuna varılamaz. Önemli olan sanığın şikayette bulunur iken belli bir kişiye isnatta bulunup bulunmadığıdır. Belli bir kişiye isnatta bulunulduğunun tespiti mağdurun soruşturma geçirmesi amacıyla sanığın hareket ettiğinin anlaşılması ile mümkündür. Bunu anlamak için ise sanıktaki özel kastın varlığına bakmak gerekir. Sanığın özel kastı var ise veya mağdurun soruşturma veya kovuşturma geçirmesini sağlamak amacıyla hareket etmişse iftira suçundan cezalandırılabilir. Sanıktaki amacın varlığı ancak şikayetinde bir isim belirtmesi veya sanık konumunda bulunan kişiye karşı kesin bir yargı içeren bir isnatta bulunması halinde söz konusudur. Yoksa soruşturma makamları tarafından belirlenen kişilere karşı "bu yapmış olabilir" ya da "muhtemelen bu kişi yapmıştır" gibi kesin bir yargı ve isnat içermeyen beyanlar hukuka aykırı fiil isnadı olarak kabul edilemez. Aksi takdirde hiç tanımadığı bir kişinin sanık olması halinde sanıkta soruşturma ve kovuşturma geçirmesini sağlama amacının varlığını peşinen kabul ederek iftiradan cezalandırmak gerekir ki, o zaman iftira suçunun olası kasıtla işlenebileceğini kabul etmiş oluruz. Oysa iftira suçu doğrudan kasıtla işlenebilir. Olası kasıtla işlenemez.

İftira suçunun cezası nedir?

Yetkili makamlara ihbar veya şikayette bulunarak ya da basın ve yayın yoluyla, işlemediğini bildiği halde, hakkında soruşturma ve kovuşturma başlatılmasını ya da idari bir yaptırım uygulanmasını sağlamak için bir kimseye hukuka aykırı bir fiil isnat eden kişi, bir yıldan dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

İftira atma suçunda cezayı artıran haller nelerdir?

-Fiilin maddî eser ve delillerini uydurarak iftirada bulunulması halinde, ceza yarı oranında artırılır.

-Yüklenen fiili işlemediğinden dolayı hakkında beraat kararı veya kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmiş mağdurun aleyhine olarak bu fiil nedeniyle gözaltına alma ve tutuklama dışında başka bir koruma tedbiri uygulanmışsa, yukarıdaki fıkralara göre verilecek ceza yarı oranında artırılır.

İftira nedeniyle gözaltına alınılmanın cezası nedir?

Yüklenen fiili işlemediğinden dolayı hakkında beraat kararı veya kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmiş olan mağdurun bu fiil nedeniyle gözaltına alınması veya tutuklanması halinde; iftira eden, ayrıca kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçuna ilişkin hükümlere göre dolaylı fail olarak sorumlu tutulur.

İftira nedeniyle ceza alınması halinde iftirada bulunan kişinin alacağı ceza nedir?

Mağdurun ağırlaştırılmış müebbet hapis veya müebbet hapis cezasına mahkûmiyeti halinde, yirmi yıldan otuz yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. Mağdurun mahkûm olduğu hapis cezasının infazına başlanmış ise, beşinci fıkraya göre verilecek ceza yarısı kadar artırılır. İftira suçundan dolayı dava zamanaşımı, mağdurun fiili işlemediğinin sabit olduğu tarihten başlar.

Basın ve yayın yoluyla işlenen iftira suçu nedir?

Basın ve yayın yoluyla işlenen iftira suçundan dolayı verilen mahkûmiyet kararı, aynı veya eşdeğerde basın ve yayın organıyla ilan olunur. İlan masrafı, hükümlüden tahsil edilir.

İftira suçunda etkin pişmanlık nedr?

İftira edenin, mağdur hakkında adlî veya idari soruşturma başlamadan önce, iftirasından dönmesi halinde, hakkında iftira suçundan dolayı verilecek cezanın beşte dördü indirilir. Mağdur hakkında kovuşturma başlamadan önce iftiradan dönme halinde, iftira suçundan dolayı verilecek cezanın dörtte üçü indirilir. Etkin pişmanlığın;

a) Mağdur hakkında hükümden önce gerçekleşmesi halinde, verilecek cezanın üçte ikisi,

b) Mağdurun mahkûmiyetinden sonra gerçekleşmesi halinde, verilecek cezanın yarısı,

c) Hükmolunan cezanın infazına başlanması halinde, verilecek cezanın üçte biri, İndirilebilir.

İftiranın konusunu oluşturan münhasıran idari yaptırım uygulanmasını gerektiren fiil dolayısıyla;

a) İdari yaptırıma karar verilmeden önce etkin pişmanlıkta bulunulması halinde, verilecek cezanın yarısı,

b) İdari yaptırım uygulandıktan sonra etkin pişmanlıkta bulunulması halinde, verilecek cezanın üçte biri, indirilebilir.

Basın ve yayın yoluyla yapılan iftiradan dolayı etkin pişmanlık hükümlerinden yararlanılabilmesi için, bunun aynı yöntemle yayınlanması gerekir.

Başkasına ait kimlik veya kimlik bilgilerinin kullanılması suçunun cezası nedir?

İşlediği suç nedeniyle kendisi hakkında soruşturma ve kovuşturma yapılmasını engellemek amacıyla, başkasına ait kimliği veya kimlik bilgilerini kullanan kimse, iftira suçuna ilişkin hükümlere göre cezalandırılır.

İftira davası görevli mahkeme neresidir?

İftira davası görevli mahkeme Asliye ceza mahkemesidir.

İftira suçu dava zamanaşımı nedir?

İftira suçu dava zamanaşımı 8 yıldır.

İftira suçu ve suç uydurma suçunun farkı nedir?

İftira suçu ile suç uydurma suçunun birbirinden ayırmada kullanılan unsur belli bir kişiye karşı isnatta bulunulup bulunulmadığıdır. İftirada belli bir kişiye isnatta bulunulurken suç uydurmada belli bir kişiye isnatta bulunulmamakta, gerçekte işlenmediğini bildiği halde yetkili makamlara suç işlenmiş gibi ihbarda bulunulmaktadır. İftira suçu özel kasıtla işlenebilirken suç uydurma genel kasıtla işlenebilmektedir. Şayet yerel mahkemenin kabul ettiği gibi sanığın gerçekte aracı çalınmadığı halde aracının çalındığına dair ihbarda bulunmasının ve şikayet sonucunda müştekinin aracı ile yakalanacağını ve hakkında soruşturma yapılacağını bilmesinin ve buna rağmen ihbarda bulunmasının iftira suçunu oluşturduğu kabul edilirse, suç uydurma ile iftira suçunu birbirinden ayırmak mümkün olmaz. Ayrıca bu düşünce doğrudan kasıtla işlenebilen ve suçun failinde soruşturma ve kovuşturma başlatılması amacı bulunması gereken iftira suçunun olası kasıtla işlenebileceğini, suçun kanuni unsurları olmadan gerçekleşebileceğini kabul etmek anlamına gelir ki; bu kabul iftira suçunun kanuni düzenlemesine, suçun düzenlendiği maddenin gerekçesine ve yasa koyucunun amacına aykırıdır.

İftira suçunun madde gerekçesi nedir?

Madde metninde, iftira suçu tanımlanmıştır. İftira, hakkında soruşturma ve kovuşturma başlatılmasını ya da idari bir yaptırım uygulanmasını sağlamak için, bir kimseye hukuka aykırı bir fiil isnat edilmesiyle oluşur.İftira suçunun konusunu hukuka aykırı fiil oluşturabilir. Bu fiilin suç oluşturması şart değildir. Disiplin yaptırımını veya başka bir idari yaptırımı gerekli kılan fiiller de bu suçun konusunu oluşturabilir. Bu isnadın yetkili makamlara ihbar veya şikâyette bulunmak suretiyle ya da basın ve yayın yoluyla yapılması gerekir. Kişiye karşı suç isnadı ihbar veya şikâyet suretiyle yapılmış olabilir. Dolayısıyla, ihbar veya şikâyetin yapılabileceği her makam nezdinde yapılan isnadla iftira suçu işlenebilir. Başlatılmış olan hukuk veya ceza muhakemesi sürecinde davanın tarafı, sanık veya tanık konumundaki kişiler de, bulundukları beyanlarla iftira suçunu işleyebilirler. Gazete veya diğer kitle iletişim araçlarında yayın yapılması suretiyle bir kişiye suç isnadında bulunulması hâlinde de iftira suçu oluşur. Cumhuriyet savcıları, kamu adına re'sen soruşturulabilen suçlarla ilgili olarak yayınlanan haberleri ihbar kabul ederek, soruşturma başlatmaktadırlar. Bu bakımdan, basın ve yayın yolu ile bir kişiye gerçeğe aykırı olarak hukuka aykırı fiil isnat edilmesi hâlinde, iftira suçu oluşur. Kişiye isnat edilen fiil hiç işlenmemiş olabileceği gibi, kendisine isnatta bulunulan kişi tarafından işlenmemiş olabilir. Kişi suç teşkil eden bir fiili işlemiştir. Fakat bu suça ilişkin ihbar veya şikâyette bulunan, fiile, suç olarak niteliğini değiştirecek bazı eklemelerde bulunmuş olabilir. Şöyle ki; fiil, sahibinin bilgisi ve rızası dışında malını almaktan ibarettir. Ancak, bildirimde bulunan, bunun cebir veya tehditle işlendiği iddiasında bulunmuştur. Bu ilâve unsurlar açısından iftira suçu oluştuğunu kabul etmek gerekir.İsnadın belli bir kişiye yönelik olması gerekir. Bu kişinin ismi açıkça belirtilmese bile, yapılacak bir araştırma sonucunda kimliğinin belirlenebilir olması yeterlidir.İftira suçunun oluşabilmesi için, kendisine hukuka aykırı fiil isnat edilen kişinin bu fiili işlemediğinin bilinmesi gerekir. Bu bakımdan, söz konusu suç, ancak doğrudan kastla işlenebilir. Başka bir deyişle iftira suçu muhtemel kastla işlenemez. Bu suçun oluşabilmesi için, ayrıca, kendisine hukuka aykırı fiil isnat edilen kişi hakkında soruşturma ve kovuşturma başlatılmasını ya da idari bir yaptırım uygulanmasını sağlamak amacıyla hareket edilmesi gerekir. Bu nedenle, iftira suçu açısından failde kastın ötesinde belirtilen amacın varlığı gereklidir. Maddenin ikinci fıkrasına göre, iftira konusunu oluşturan haksız fiilin maddî eser ve delillerinin uydurulması hâlinde, verilecek cezanın belli oranda artırılması gerekmektedir. Maddenin üç ila yedinci fıkralarında, iftira sonucu meydana gelen neticelere göre fail hakkındaki cezanın ne surette tertip edileceği gösterilmektedir. Sekizinci fıkrada, iftira suçunda zamanaşımı bakımından sürenin hangi tarihten itibaren başlayacağı hususunda özel bir hüküm yer almaktadır. İsnat edilen suç dolayısıyla yapılan kovuşturma sonucu hükmün kesinleşmesiyle, iftiranın sabit olabileceği ve dolayısıyla takibata girişileceği aşikâr olduğundan böyle bir hükme olan zorunluluk meydandadır. Maddenin son fıkrasında, basın ve yayın yoluyla işlenen iftira suçundan dolayı verilen mahkûmiyet kararının, aynı veya eşdeğerde basın ve yayın organıyla ilân olunması ve ilân masrafının hükümlüden tahsil edilmesi gerektiği hüküm altına alınmıştır.