Suç Eşyasının Satın Alınması veya Kabul Edilmesi Suçu ve Cezası TCK 165 - Samsun Avukat

Suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi suçu nedir?

Suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi suçu Türk Ceza Kanununun 2. Kitap 2. Kısımın Onuncu Bölüm Malvarlığına Karşı Suçlar başlığı altında 165. Maddede yer alır.

Suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi cezası nedir?

 Bir suçun işlenmesiyle elde edilen eşyayı veya diğer malvarlığı değerini, bu suçun işlenmesine iştirak etmeksizin, satan, devreden, satın alan veya kabul eden kişi, altı aydan üç yıla kadar hapis ve onbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.

Suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi suçu uzlaşmaya tabi midir?

Suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi suçu uzlaşmaya tabidir.

Suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi suçunun konusu nedir?

Suçun konusunu, ancak ekonomik değeri olan şeyler oluşturabilir. Bu ekonomik değerlerin, daha önce işlenmiş bir suçtan elde edilmiş olması gerekir. Bir suçtan doğrudan veya dolaylı olarak elde edilen her türlü ekonomik değer, yani malvarlığı değerleri, bu suçun konusunu oluşturabilir.

Suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi suçunda şahsi cezasızlık hali nedir?

Çok failli suçlarda işlenen suç dolayısıyla faillerden birinin cezalandırılabilip cezalandırılmaması, diğer fail(ler)in cezalandırılması üzerinde bir etki doğurmaz. Kişinin asıl suçun işlenişine iştirak etmiş olması, bu suç açısından sadece bir şahsî cezasızlık sebebi oluşturmaktadır. Bu nedenle, madde metninde “bilerek” ifadesi kullanılmamıştır

Suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi suçunda dava zamanaşımı nedir?

Suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi suçu için öngörülen cezanın türü ve üst sınırına göre, aynı Yasa'nın 66/1-e maddesinde öngörülen 8 yıllık asli dava zamanaşımı süresine tabidir.

Suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi suçunda görevli mahkeme neresidir?

Suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi suçunda görevli mahkeme asliye hukuk mahkemesidir.

Suç eşyasını haber vermeme suçunun cezası nedir?

Bir hukuki ilişkiye dayalı olarak elde ettiği eşyanın, esasında suç işlemek suretiyle veya suç işlemek dolayısıyla elde edildiğini öğrenmesine rağmen, suçu takibe yetkili makamlara vakit geçirmeksizin bildirimde bulunmayan kişi, altı aya kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır.

Suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi suçunun şahsi cezasızlık halleri nelerdir?

a) Haklarında ayrılık kararı verilmemiş eşlerden birinin,

b) Üstsoy veya altsoyunun veya bu derecede kayın hısımlarından birinin veya evlat edinen veya evlatlığın,

c) Aynı konutta beraber yaşayan kardeşlerden birinin,

Zararına olarak işlenmesi halinde, ilgili akraba hakkında cezaya hükmolunmaz.

Suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi suçunun indirim halleri nelerdir?

Suç eşyasını haber vermeme suçu, haklarında ayrılık kararı verilmiş olan eşlerden birinin, aynı konutta beraber yaşamayan kardeşlerden birinin, aynı konutta beraber yaşamakta olan amca, dayı, hala, teyze, yeğen veya ikinci derecede kayın hısımlarının zararına olarak işlenmesi halinde; ilgili akraba hakkında şikayet üzerine verilecek ceza, yarısı oranında indirilir.

Suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi suçunun madde gerekçesi nedir?

Suç işlemek, hukuk toplumunda kişiler için bir kazanç kaynağı olamaz. Bu nedenle, suç işlemek suretiyle veya suç işlemek dolayısıyla elde edilen menfaatlerin piyasada tedavüle konulmasının ve suç işlemenin bir menfaat temini açısından cazip bir yol olarak görülmesinin önüne geçilmek istenmiştir. Bu mülahazalarladır ki, bir suçun işlenmesi suretiyle veya bir suçun işlenmesi dolayısıyla elde edilmiş olan bir şeyin satın alınması ve kabul edilmesi suç olarak tanımlanmıştır. Suçun konusunu, ancak ekonomik değeri olan şeyler oluşturabilir. Bu ekonomik değerlerin, daha önce işlenmiş bir suçtan elde edilmiş olması gerekir. Bu suçun, mutlaka malvarlığına karşı bir suç olması gerekmez. Bu suçtan dolayı daha önce bir mahkûmiyet kararı verilmiş olması gerekmez. Daha önce işlenmiş olan suçtan dolayı failinin kusurlu sayılması veya cezalandırılması gerekmez. Söz konusu suçun cezalandırılabilir olması da gerekli değildir. Bu suç zamanaşımına uğramış da olabilir. Önce işlenmiş olan suç, soruşturması ve kovuşturulması şikâyete bağlı bir suç olabilir. Hatta, bu suçtan dolayı şikâyet yoluna başvurulmamış veya şikâyetten vazgeçilmiş olabilir. Bu suç yabancı bir ülkede dahi işlenmiş olabilir.  Bir suçtan doğrudan veya dolaylı olarak elde edilen her türlü ekonomik değer, yani malvarlığı değerleri, bu suçun konusunu oluşturabilir.  Bu suç, seçimlik hareketli bir suçtur. Buna göre; daha önce işlenmiş olan suçtan elde edilen eşyanın kabul edilmesi veya satın alınması, söz konusu suçu oluşturmaktadır. Kabul olgusunun satın alma dışında başka bir hukukî işlemle, örneğin bağış yoluyla gerçekleşmesi gerekmektedir. Zira, suçtan elde edilen eşyanın satın alınması diğer bir seçimlik hareketi oluşturmaktadır. Bu kabul olgusu, örneğin suçtan elde edilen taşınır veya taşınmaz eşyanın kiraya kabul edilmesi veya suçtan hasıl olan paranın ödünç olarak kabul edilmesi şeklinde de gerçekleşebilir. Diğer seçimlik hareket, suçtan elde edilen eşyanın satın alınmasıdır. Bu nedenle, söz konusu suç, bir çok failli suç türü olan karşılaşma suçudur. Bir tarafta, suçtan hasıl olan eşyayı bağışlayan, kiraya veren veya ödünç olarak veren ya da satan kişi; diğer tarafta ise, bağış, kiralanan veya ödünç olarak kabul eden ya da satın alan kişi bulunmaktadır.Eşyayı satan kişi bunun elde edildiği suçu işleyen kişi ise, ayrıca ödünç olarak verme bağışlama ya da satma fiili dolayısıyla cezalandırılmayacaktır. Çok failli suçlarda işlenen suç dolayısıyla faillerden birinin cezalandırılabilip cezalandırılmaması, diğer fail(ler)in cezalandırılması üzerinde bir etki doğurmaz. Kişinin asıl suçun işlenişine iştirak etmiş olması, bu suç açısından sadece bir şahsî cezasızlık sebebi oluşturmaktadır. Bu nedenle, madde metninde “bilerek” ifadesi kullanılmamıştır.

Suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi Yargıtay Kararları

“…Sanık hakkında katılan ...’un müşteki ...’in evinde geçici olarak bulunan bilgisayar ve malzemelerini çalmak ve malzemelerin bulunduğu müşteki ...’in evine girmek sureti ile konut dokunulmazlığını bozma suçlarına ilişkin olarak yapılan yargılamada, sanığın suça konu bilgisayar malzemelerini tanımadığı Urfalı birinden 100 TL karşılığında satın aldığına yönelik beyanına itibar edilerek eylemin suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi suçunu oluşturduğu kabul edilerek bu suçtan dolayı cezalandırılmasına karar verilmiş ise de, sanığın söz konusu katılan ...'a ait bilgisayar malzemelerini nasıl ve ne şekilde ele geçirdiğini açıklayamadığı, tanımadığı bir şahıstan satın almış olduğunu beyan ettiği, ancak bu şahıstan herhangi bir belge de almadığı, ayrıca bir kişinin bilgisayar malzemesi aldığı bir şahsı hiç tanımamasının hayatın olağan akışına aykırı olduğu, dolayısıyla sanığın üzerine atılı hırsızlık ve konut dokunulmazlığını bozma suçlarını işlediğinin sabit olması nedeniyle bu suçlardan mahkumiyeti yerine, yasal ve yerinde olmayan gerekçe ile suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi suçundan yazılı biçimde mahkumiyet kararı verilmesi, Bozmayı gerektirmiş…”( 2. Ceza Dairesi         2015/4835 E.  ,  2018/986 K.)

“…Manavgat Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından, sanık ...’un TCK'nun 116/1, 142/1-b, 143, 53. maddeleri uyarınca cezalandırılması talebi ile 21/06/2012 tarihli iddianamenin düzenlendiği ve sanığın suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi suçundan cezalandırılması istemiyle açılmış bir kamu davasının bulunmadığının anlaşılması karşısında; ayrıntıları Yargıtay Ceza Genel Kurulu’nun 06/05/2014 tarih, 2012/6-1486 Esas ve 2014/238 Karar sayılı ilamında da belirtildiği üzere 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 225/1. maddesinde yer alan, "Hüküm, ancak iddianamede unsurları gösterilen suça ilişkin fiil ve faili hakkında verilir." şeklindeki düzenlemeye göre, sanık hakkında, açılmış dava bulunmayan ve iddianamede anlatılış tarzına göre unsurları gösterilmeyen suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi suçundan birleştirme talepli kamu davası açılması sağlanıp bu dosya ile birleştirildikten sonra hüküm kurulması gerektiğinin gözetilmemesi, Bozmayı gerektirmiş,..”( 17. Ceza Dairesi         2019/5573 E.  ,  2019/6780 K.)

“…Sanık Zekeriya Satılmış hakkında hırsızılık ve mala zarar verme suçundan dava açıldığı, mahkemece sanığın suça konu motosikleti çaldığına ve zarar verdiğine dair delil bulunmadığı gerekçesiyle suçun suç eşyasının satın alınması ve kabul edilmesi suçuna dönüşeceği kabul edirek suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi suçundan ceza verildiği anlaşılmakla; mala zarar verme hırsızlık suçlarının farklı eylemler olduğu ortada bağımsız iki ayrı fiil ve iki ayrı suç bulunduğundan hırsızlık suçunun suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi suçuna dönüşebileceği ancak mala zarar verme suçunun suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi suçuna dönüşmeyeceği dikkate alınmadan kararda yazılı olduğu şekilde hüküm kurularak çelişki oluşturulması,..Bozmayı gerektirmiş…” (13. Ceza Dairesi         2014/22358 E.  ,  2015/8333 K.)

“….Sanığın kayın biraderi ...’ndan ihtiyacı nedeniyle kuzine tabir edilen sobayı 100 TL karşılığında hırsızlık malı olduğunu bilmeden hurda olduğunu düşünerek aldığı beyanının aksine hırsızlık malı olduğunu bilerek kabul ettiğine dair dosyada başka bir delil bulunmadığının anlaşılması karşısında tahmine dayalı gerekçe ile suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi suçunun oluşmayacağının gözetilmeyerek sanığın suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi suçundan beraati yerine mahkumiyet hükmü kurulması,…Bozmayı gerektirmiş,..”( 13. Ceza Dairesi         2018/12938 E.  ,  2019/5888 K).