Mühür Bozma Suçu ve Cezası TCK 203 - Samsun Avukat

Mühür Bozma Suçunun Unsurları Nelerdir?

Yetkili makamların usulüne uygun bir şekilde koymuş olduğu mührü kaldıran kişi cezalandırılmaktadır. Bu suçun oluşabilmesi için;

-Kanun veya yetkili makamların emri uyarınca bir şeyin saklanmasını veya varlığının aynen korunmasını sağlamak için mührün konulmuş olması,

-Usulüne uygun konulmuş olan mührün kaldırılması veya

-Mührün konuluş amacına aykırı hareket edilmesi gerekmektedir.

Mühür Bozma Suçuna Teşebbüs Mümkün Mü?

Teşebbüs, failin suçu işlemek için elverişli hareketlerle eylemine başladıktan sonra elinde olmayan sebeplerle eylemin devamını veya sonucunu getirememesi halidir. Suça teşebbüs halinde fail, meydana gelen zarar veya tehlikenin ağırlığına göre, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası yerine onüç yıldan yirmi yıla kadar, müebbet hapis cezası yerine dokuz yıldan onbeş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Diğer hallerde verilecek cezanın dörtte birinden dörtte üçüne kadarı indirilir.

Suça teşebbüsten bahsedebilmek için, failin eylemine elverişli hareketlerle başlaması ancak bu hareket sonrasında sonucun failin elinde olmayan nedenlerle gerçekleşmemesi gerekmektedir. Bu açıklamalar ve mühür bozma suçunun oluşması için gerekli şartlar incelendiğinde, mühür bozma suçunun teşebbüse elverişli bir suç olduğunu söylemek mümkündür.

Mühür Bozma Suçunun Faili Kimdir?

Suçun kanuni tanımında yer alan fiili birlikte gerçekleştiren kişilerden her biri, fail olarak sorumlu olur. Suçun işlenmesinde bir başkasını araç olarak kullanan kişi de fail olarak sorumlu tutulur. Bu durumda mühür bozma suçunun failinin herkes olabileceğini söylemek mümkün olacaktır.

Mühür Bozma Suçunun Mağduru Kimdir?

Türk Ceza Kanunu'na göre mağdur, suçtan zarar gören kişidir. Mühür bozma suçunun mağduru ise kamudur.

Mühür Bozma Suçu Şikayete Tabi Mi?

Şikayet, bir suç nedeniyle suçtan zarar gören kişinin, yetkili makamlara hukuka aykırı fiili ve faili yetkili makamlara bildirmesidir. Kanunda düzenlenen suçların bir kısmının soruşturulabilmesi ve kovuşturulabilmesi için şikayet şartı aranmaktadır. Bu tür suçlarda şikayet yoksa veya şikayetten vazgeçme varsa suç soruşturulamaz veya kovuşturulamaz. Ancak kanun mühür bozma suçunun soruşturulmasında ve kovuşturulmasında mağdurun şikayetini aramamıştır. Dolayısıyla mühür bozma suçunun soruşturulması re'sen yapılacaktır.

Mühür Bozma Suçu Uzlaşmaya Tabi Mi?

Uzlaştırma kanunda yazılan şartların gerçekleşmesi halinde tarafların ortak paydada buluşarak yargılamayı sona erdirmeyi amaçlayan alternatif bir yoldur. Uzlaştırmaya tabi suçlar; şikayete tabi suçlar ve kanunda sayılan diğer suç tipleridir. Ancak mühür bozma suçu uzlaşma kapsamında olan suçlar arasında yer almadığından uzlaşmaya da tabi değildir.

Mühür Bozma Suçu Sonucunda Hükmün Açıklanmasının Geriye Bırakılması Kararı (HAGB) Verilebilir Mi?

HAGB veya diğer bir deyişle hükmün açıklanmasının geriye bırakılması kararı, mahkemenin sanık hakkında hükmettiği ceza hakkında hükmünü açıklamamasıdır. Hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilebilmesi için;

a) Sanığın daha önce kasıtlı bir suçtan mahkûm olmamış bulunması,

b) Mahkemece, sanığın kişilik özellikleri ile duruşmadaki tutum ve davranışları göz önünde bulundurularak yeniden suç işlemeyeceği hususunda kanaate varılması,

c) Suçun işlenmesiyle mağdurun veya kamunun uğradığı zararın; aynen iade, suçtan önceki hâle getirme veya tazmin suretiyle tamamen giderilmesi gerekir. mühür bozma suçunun kanundaki alt sınırına bakılırsa bu suç hakkında hükmün açıklanmasının geriye bırakılması hükümlerinin uygulanması mümkün görünmemektedir.

Mühür bozma suçunun düzenlendiği kanun maddesinde suçun kanuni tanımındaki cezanın alt sınırı 6 aydır. Mühür bozma suçu için kanunda belirtilen cezanın alt ve üst sınırı dikkate alındığında bu suçta hükmün açıklanmasının geriye bırakılması hükümlerinin uygulanabileceğini söylemek mümkündür.

Mühür Bozma Suçunda Görevli Mahkeme Neresidir?

Mühür bozma suçunda görevli mahkeme Asliye Ceza Mahkemeleridir.

Mühür Bozma Suçunun Cezası Kaç Yıldır?

Kanun veya yetkili makamların emri uyarınca bir şeyin saklanmasını veya varlığının aynen korunmasını sağlamak için konulan mührü kaldıran veya konuluş amacına aykırı hareket eden kişi, altı aydan üç yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır.

Mühür Bozma Suçunu Düzenleyen TCK'nın 203.maddesinin Gerekçesi Nedir?

mühür bozma suçunu düzenleyen TCK'nın 203.maddesinin gerekçesi şu şekilde açıklanmıştır: "Madde, esasta bir şeyin saklanmasını veya varlığının olduğu gibi muhafazasını sağlamak üzere, kanunun veya yetkili makamların emrine uyularak konulmuş mührün kaldırılmasını cezalandırmaktadır.

Gerçekten bu gibi hâllerde mührün konulmasının esas nedeni, durumun aynen muhafazasını sağlamaktır. Oysa uygulamada, mühre dokunulmaksızın, durumun değiştirilmemesi hususundaki emre aykırı faaliyetlerin sürdürüldüğü görülmektedir. Bu durumu da ceza yaptırımı ile karşılamak üzere, madde metninde “konuluş amacına aykırı hareket eden” kimsenin de aynı yaptırıma tâbi kılınacağı açıklanmıştır. Böylece örneğin mühür altına alınan nizamlara aykırı inşaat faaliyetine mühre dokunmaksızın devam edilmesi, mührün fekki gibi ceza yaptırımına tâbi olacaktır."

Mühür Bozma Suçu Yargıtay Kararları

"Suç ihbarına ilişkin yazıda, suça konu yerin 23/11/2005 tarihinde mühürlenerek faaliyetinin durdurulduğu, bundan sonra mühür fekki nedeniyle aynı iş yerinin üç kez mühürlendiğinin bildirilmesi karşısında, sanık hakkında açılan tüm dava dosyalarının getirtilip, yargılaması süren varsa, kişisel ve eylemsel bağ nedeniyle bu dosya ile birleştirilmesi, buna olanak yoksa denetime olanak sağlamak için dosya arasına konulup, iddianame tarihlerine göre hukuki kesintinin gerçekleşip gerçekleşmediği de belirlenerek, sonucuna göre zincirleme suç hükümlerinin uygulanıp uygulanmayacağının tartışılması gerekirken, eksik soruşturma ile karar verilmesi,

Dosyada mühür bozma tutanağı bulunmakla birlikte, mühürleme tutanağının onaylı sureti dosyaya getirtilmeden hükme dayanak yapılan 25/06/2008 tarihli olduğu anlaşılan mühürleme belgesinin aslı veya onaylı örneği getirtilmeden hüküm kurularak CMK.nun 209. maddesine aykırı davranılması,

Tutanak mümzii tanıklara dinlenmelerinden önce "gerçeği söylemelerinin önemi, gerçeği söylememeleri halinde yalan tanıklık suçundan dolayı cezalandırılacakları ve doğruyu söyleyecekleri hususunda yemin edecekleri" hatırlatılmayarak CMK.nun 53. maddesine muhalefet edilmesi" (Yargıtay 5.Ceza Dairesi 2011/10539E. Ve 2011/25878K.)

"Mühür bozma suçunun fiil öğesi bağlamında hukuka aykırılık unsurunun oluşması için, mühürleme yetkisinin kanuni dayanağının bulunması zorunludur. Ne yukarıda anılan 4046 sayılı Kanun’da, ne 20.2.2001 tarih ve 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu ile 14.3.2013 tarih ve 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’nda, ne de başka bir özel Yasada özelleştirme sonrasında özel şirketlere mühürleme yetkisi verildiğine ve buna aykırı davrananlar hakkında TCK’nun 203. maddesi hükümlerinin uygulanacağına ilişkin bir hükme yer verilmemiştir. 4628 sayılı Kanun’a dayanılarak çıkarılan 25.09.2002 tarihli “Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği’nin 13/3. maddesinde “Dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi, kaçak elektrik enerjisi tükettiği tespit edilen gerçek veya tüzel kişilerin elektriğini keserek Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunacağı” belirtilmişse de bu düzenleme, yukarıda yer verilen Anayasa’nın 38 ve TCK’nun 2. maddeleri hükmü karşısında özel bir şirketin tatbik ettiği mührün bozulması eylemini suça dönüştürmez." Şeklindeki açıklamaları dikkate alındığında somut olayda Yeşilırmak Elektrik Dağıtım A.Ş'nin suç tarihi olan 04/07/2012 tarihinde özelleştirilmiş olması sebebiyle suçun yasal unsurlarının oluşmayacağı gözetilmeden yazılı şekilde sanığın mahkumiyetine karar verilmesinde isabet görülmediğinden" (Yargıtay 11.Ceza Dairesi 2014/6928E. Ve 2014/5698K.)

"Dosyada mevcut mühürleme ve mühür bozma tutanakları, sanığın ikrara dayalı savunması, tutanak tanığının oluşa uygun yeminli anlatımı ve tüm dosya kapsamına göre, 08.10.2008 tarihinde elektriği kesilerek mühürlenen sayaçtan, 17.04.2009 günü yapılan kontrolde mühürü fiziken bozmadan, sayaçtan geçirmeksizin elektrik kullanmaya devam edildiğinin tespit edildiği, 5237 sayılı TCK'nın 203. maddesinde düzenlenen "mühür bozma" suçunun konusunun, kanun veya yetkili makamların emri uyarınca bir şeyin olduğu gibi korunması veya üzerinde değişiklik yapılmaması için konulan mühür olduğu, kanunla verilmiş yetkiye dayalı olarak ve usulüne uygun bir şekilde yetkili makam tarafından konulan mührün kaldırılması ya da konuluş amacına aykırı hareket edilmesi ile mühür bozma suçunun oluşacağı, somut olayda sanığın elektrik sayacına konulan mühürü bozmaksızın direkten gelen branşman kablosunun sayaca girmeden yarmak suretiyle elektrik kullanmayı sürdürerek mührün konuluş amacına aykırı hareket ettiği, yüklenen suçun tüm unsurlarıyla oluştuğu ve sübuta erdiği cihetle mahkumiyetine karar verilmesi gerektiği gözetilmeden, sanığın suçu işlemediği yolundaki isabetsiz gerekçeyle yazılı şekilde beraatine karar verilmesi" (Yargıtay 11.Ceza Dairesi 2012/15876E. Ve 2014/3462K.)